3. Economie

3.1 Economische zaken, recreatie en toerisme

Op 12 juni 2024 heeft de raad tijdens een rondetafelgesprek c.q. ophaalsessie samen met diverse stakeholders en organisatoren van evenementen gesproken over het organiseren van evenementen in De Fryske Marren. Hierbij zijn er ervaringen uitgewisseld met betrekking tot het proces van het aanvragen c.q. verlenen van evenementenvergunningen. Dit heeft goede inzichten gegeven waar we verder mee aan de slag gaan. Over hoe het vervolg er uit zal zien, wordt u middels een startnotitie geïnformeerd.
De vereenvoudiging van het aanvraagformulier voor de evenementenvergunning is inmiddels doorgevoerd.

Betrokkenheid De Fryske Marren bij projectorganisatie
Er is een gezamenlijke projectorganisatie ingesteld. In Fryslân zijn de provinsje Fryslân en de F7-gemeenten (Leeuwarden, Heerenveen, Smallingerland, Weststellingwerf, Opsterland, Súdwest Fryslân en De Fryske Marren) ambtelijk en bestuurlijk betrokken bij het project. Gezamenlijk dragen we bij aan de kosten van het MIRT onderzoek. Onze bijdrage dekken wij uit onze reguliere middelen. Wij leveren als De Fryske Marren input voor het onderzoek. Het gaat onder meer om kansen en bedreigingen omtrent natuur en landschap, mogelijke stations bij Joure en Lemmer, het gebied Tsjûkemar, e.d.

Raad om duiding gevraagd op Ontwikkelperspectief
In mei heeft de raad het rapport "Denkrichtingen voor het Ontwikkelperspectief NOVEX Lelylijn" voor besproken.  Er werd niet gevraagd om voor of tegen de komst van een Lelylijn te zijn, of om een keuze te maken uit de gepresenteerde denkrichtingen. Gevraagd werd of er denkrichtingen of onderwerpen missen, en welke elementen uit de denkrichtingen aanspreken of juist niet. Naar aanleiding van de bespreking in de raad is er een brief met zienswijzen verzonden aan de Stuurgroep Lelylijn. De ingediende zienswijzen zijn door de projectorganisatie vervolgens meegenomen bij het opstellen van de eindrapportage ontwikkelperspectief Lelylijn. Het ontwikkelperspectief zal (volgens de planning van de projectorganisatie), samen met het rapport Lelylijn-Alternatieven, in oktober weer aan de raden en staten van de betrokken gemeenten en provincies in Noord-Nederland voor reflectie worden voorgelegd.

Programma recreatie & toerisme De Fryske Marren in uitvoering
Op 22 februari 2023 is het programma recreatie en toerisme De Fryske Marren vastgesteld door de raad. Wij hebben vervolgens op 26 maart 2024. het Uitvoeringsprogramma vastgesteld. Met de behandeling van de Perspectiefnota 2025 en de voorjaarsnota 2024 zijn middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering. Met de sector en gemeente Súdwest-Fryslân zijn we aan de slag met de organisatie van de uitvoering en prioritering. De herijkingsopdracht voor toeristisch-recreatieve partnerpartijen (VVV, Marrekrite en lokale promotieorganisaties) biedt hier ook belangrijke input voor en verwachten we af te ronden in Q4.

Vergroten vitaliteit en balans toeristisch-recreatieve sector in de gemeente.
Met ondernemers en toeristisch-recreatieve partnerpartijen werken we aan een vitale sector en een sector die in balans is. De belangrijkste doelen daarbij zijn:

• Een jaarrond aantrekkelijke recreatiegemeente
• Nieuwe belevenissen
• Gelukkige inwoners
• Slimme groei

Maatschappelijke initiatieven Tsjûkemar en Nannewiid
Samen met de provinsje Fryslân, Wetterskip Fryslân en de Club van Aanjagers Tsjûkemar werken we aan het grote maatschappelijke initiatief “gebiedspilot Tsjûkemar”. Het Tsjûkemar moet een ‘bestemmingsgebied’ worden, waar iedereen graag langer wil verblijven. Het grotere kader is de ontwikkeling van de Tsjûkemar Regio: van ‘doorvaartmeer’ naar ‘bestemmingsmeer’. De Club van Aanjagers neemt het voortouw in de regionale ontwikkeling van het Tsjûkemar in samenwerking met de overheden (zoals in de Intentieverklaring van 2019 staat). Met de perspectiefnota is voor 2025   procesgeld beschikbaar gesteld. In 2025 willen we dit initiatief evalueren.

We focussen bij Tsjûkemar op twee projecten
Dat zijn de Ûlesprong en de Zuidoostoever (Kitesurfzone). Voor de Ûlesprong werken we op dit moment samen met de werkgroep Ûlesprong aan het helder krijgen van de kaders en randvoorwaarden voor het uitschrijven van een tender voor een horecavoorziening. Het horecabehoefteonderzoek is hier onderdeel van. Dit onderzoek wordt afgerond in Q4. Er liggen realistische begrotingen voor beide projecten. Het project Zuidoostoever wordt door de provincie getrokken. De provincie heeft € 850.000- gereserveerd voor de uitvoering. Met de Perspectiefnota 2025 is ook de aanmelding voor de gemeentelijke bijdrage voor de beide projecten gehonoreerd.

Nannewiid
Het Wetterskip heeft met subsidie het Nannewiid ecologisch kunnen baggeren. Het is van belang om, op basis van een op te stellen zoneringsplan, een beheersplan op te stellen om te voorkomen dat het meer weer dichtslibt. De Provincie heeft € 150.000 beschikbaar voor de regie, onderzoek en laaghangend fruit. Dit vraagt nadere afstemming tussen de partijen.

Er ligt een nieuwe conceptnota ligplaatsen. Het ligplaatsenbeleid gaat uit van bestaande gemeentelijke ligplaatsen en nieuw uit te geven gemeentelijke ligplaatsen. In de nota zijn ambities geformuleerd en randvoorwaarden. Besluitvorming is voorzien voor het 4e kwartaal 2024.

Nieuw sociaaleconomisch beleid (Programma Economie) in uitvoering.
De uitvoering van het nieuwe beleid is gestart. De raad heeft het Programma Economie vastgesteld. De voor de periode 2024-2026 benodigde middelen zijn opgenomen in de Voorjaarsrapportage 2024 en de Perspectiefnota 2025.

Vergroten economische vitaliteit in de gemeente.
Wij zijn met de ondernemersverenigingen en verschillende stakeholders in gesprek geweest over de economische vitaliteit in onze gemeente en regio. Wij zijn blijven werken aan versterking van onze economie en zien structuurversterking als één van onze kerntaken. Wij gaan de komende jaren, samen met onze partners, aan de slag met de volgende opgaven:

• Anticiperen op een krappe en krimpende arbeidsmarkt.
• Zorgen voor een wendbare en weerbare beroepsbevolking.
• Zorgen voor meer toekomstgerichte wendbare en groeiende werkgevers met impact.
• Vergroten attractiviteit van ons vestigingsklimaat.

Ontwikkeling detailhandelsvisie drie grote kernen
Onderdeel van het nieuwe Programma Economie is het opstellen van een detailhandelsvisie voor de kernen Balk, Joure en Lemmer. Hierop vooruitlopend zijn we actief betrokken bij het provinciaal koopstromenonderzoek. De resultaten worden in oktober 2024 bekend gemaakt. Deze resultaten nemen we mee in de ontwikkeling van een detailhandelsvisie voor de drie grote kernen.
Wij streven er naar om die in het derde kwartaal van 2025 te kunnen afronden.

Programma Economie zet in op jongeren
In het Programma Economie is o.a. ruim aandacht voor het passender opleiden van jongeren. We willen hiermee een betere aansluiting krijgen op de door werkgevers gevraagde vaardigheden. We denken daardoor jongeren beter voor onze regio te kunnen behouden en zelfs jongeren aan te trekken om in onze regio te komen wonen en werken. Concrete acties zijn opgenomen in het uitvoeringsprogramma 2024-2027 van het Programma Economie. De resultaten/bevindingen nemen we mee in de tussentijdse evaluatie van het Programma eind 2025.

Onze economie is in 2030 50% circulair en in 2050 100%.
Dit hebben we vastgelegd in ons Duurzaamheidsprogramma. We willen ondernemers stimuleren om duurzaam te innoveren. Verder zijn wij aangesloten het project ‘Circulaire Bedrijventerreinen’. Een initiatief van gemeenten Leeuwarden, Heerenveen, Smallingerland en Súdwest-Fryslân, provinsje Fryslân en Omrin. Er is een routekaart ontwikkeld voor hoe Friese bedrijventerreinen circulair kunnen worden. Bedrijventerrein Haskerveen was één van de betrokken bedrijventerreinen in deze pilot. Aan de hand van de opgestelde routekaart zijn er inmiddels meerdere gesprekken met verschillende bedrijven op het bedrijventerrein gevoerd om te kijken welke maatregelen/acties kunnen worden ondernomen met als doel het verhogen van de circulariteit op het terrein.